Urzad Miasta i Gminy Mrozy - strona archiwalna - Z naszej historii: o powstaniu listopadowym

189 lat temu, w nocy z 29 na 30 listopada, wybuchło w Królestwie Polskim powstanie listopadowe. Przypominamy, że jedna z bitew tego powstania, wielokrotnie opisywana w powstańczych relacjach, miała miejsce 25 kwietnia 1831 r. pod Kuflewem. W efekcie przeprowadzonych działań przednia straż Dybicza pod komendą gen. Karla Monderstierna została powstrzymana przez oddziały polskie płk. Henryka Dembińskiego. W całodziennym boju Polacy, w liczbie około 3600 ludzi z 4 działami,  skutecznie powstrzymali nacierających Rosjan i zatrzymali ofensywę, niestety tylko chwilowo.

Scenę z tego wydarzenia uwiecznił na swoim obrazie Wojciech Kossak. Okazało się, że nie jest to jedynie dzieło malarskie na temat kuflewskiej bitwy. W ubiegłym roku Muzeum Narodowe w Krakowie poinformowało nas, że w jego zasobie znajduje się akwarela autorstwa Aleksandra Soldenhoffa, Scena z powstania listopadowego 1831 r.: utarczka z Kozakami pod Kuflewem.

Bitwa pod Kuflewem była wydarzeniem ważnym. Choć nierozstrzygnięta na rzecz żadnej ze stron, stanowiła weryfikację słabych i mocnych stron obu armii. Dlatego przywódcy powstania wspominali ją często, z jednej strony pokazując duże możliwości polskiego wojska a z drugiej wypominając sobie nawzajem brak współpracy.

Powstanie listopadowe ze wszystkich powstań miało największe szanse powodzenia, dlatego uznane zostało przez historyków za wojnę niewykorzystanych możliwości. Stanowiło ważny zryw niepodległościowy. Jednak z punktu widzenia chłopów, ówczesnych szarych mieszkańców naszych wsi, przyzwyczajonych do tego, że nie mają żadnego wpływu na losy kraju, wojna 1830-1831 była zła i niepotrzebna. Przyniosła bardzo duże zniszczenia w zabudowaniach, w płodach rolnych i inwentarzu żywym. Przykładowo opis majątku parafii Kuflew wspomina o tym, że po wojnie 1831 r. w opłakanym stanie były oba cmentarze, plebania, dom czeladzi, dwie stodoły. Spichlerz i wozownia zostały całkowicie zniszczone. W dobrym stanie była tylko nowa obora. Dodatkowo wojska carskie sprowadziły na nasze tereny epidemię śmiertelnej cholery. W obliczu biedy, chorób i carskiej propagandy, trudno było wytłumaczyć chłopom, że powstanie listopadowe było potrzebne.

W dziejach narodowych powstania listopadowe i styczniowe stały się ważnymi symbolami, na bazie których budowane były postawy patriotyczne. W końcu to ludzie wychowani na powstańczych opowieściach przyczynili się do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku.